AVRUPA ADALET DİVANI C-333/21 SAYILI DOSYADA VERDİĞİ 21/12/2023 TARİHLİ KARARDA, FIFA VE UEFA’NIN AVRUPA SÜPER LİGİNE YÖNELİK UYGULADIĞI; KULÜPLER İLE OYUNCULARIN BU MÜSABAKALARDA OYNAMALARINI ÖNCEDEN ONAYLARINA TABİ KILAN VE BU MÜSABAKALARLA İLGİLİ HAKLARIN TİCARİ KULLANIMI ÜZERİNDE MÜNHASIR KONTROL SAĞLAYAN KURALLARINI REKABETE AYKIRI BULMUŞTUR.

Karar Özeti şu şekildedir:

Fédération internationale de football association (FIFA) ve Union of European Football Associations (UEFA), merkezi İsviçre'de bulunan özel hukuka tabi örgütlerdir. Bu birliklerin amacı dünya ve Avrupa düzeyinde futbolu teşvik etmek ve genel çerçevesini belirlemektir. Avrupa'daki kulüpler arası futbol müsabakalarını onaylama ve bu müsabakalarla ilgili çeşitli medya haklarından yararlanma yetkisini kendilerine veren kuralları kabul etmişlerdir.

12 Avrupa futbol kulübünden oluşan bir grup, İspanyol şirketi European Superleague Company üzerinden yeni bir futbol müsabakası projesi olan Süper Lig'i kurmak istemiştir.

FIFA ve UEFA projeye itiraz ederek, katılmaya karar verebilecek kulüpleri ve oyuncuları yaptırım uygulamakla tehdit etti. European Superleague Company, Madrid (İspanya) Ticaret Mahkemesi nezdinde FIFA ve UEFA'ya karşı dava açarak,

müsabakaların FIFA VE UEFA tarafından onay mecburiyeti getiren ve medya haklarının kullanımını kısıtlar nitelik arz eden düzenlemelerin AB hukukuna aykırı olduğunu iddia etmiştir.

Diğer hususların yanı sıra FIFA ve UEFA'nın bu pazarda tekel olması nedeniyle konuyla ilgili bazı şüpheleri bulunan İspanyol mahkemesi, bu konudaki sorunları Adalet Divanına iletmiştir (sormuştur).

Mahkeme (Avrupa Adalet Divanı), kulüpler arası futbol müsabakalarının düzenlenmesi ve medya haklarının kullanılmasının, oldukça açık bir şekilde, ekonomik faaliyetler olduğunu gözlemlemektedir. Bu nedenle, sporun ekonomik olarak sürdürülmesi, belirli düzenleme ve kontrol yetkilerine ve yaptırım uygulama gücüne sahip birliklerin varlığı gibi belirli özelliklere sahip olsa da, rekabet kurallarına uymalı ve hareket özgürlüğüne saygı göstermelidirler. Mahkeme ayrıca, bu yetkilere paralel olarak, FIFA ve UEFA'nın kendilerinin de futbol müsabakaları düzenlediklerini gözlemlemektedir.

Daha sonra, Mahkeme, hakim durumdaki bir teşebbüsün, potansiyel olarak rakip teşebbüslerin pazara erişim koşullarını belirleme yetkisine sahip olduğu durumlarda, bu yetkinin, doğurduğu çıkar çatışması riski göz önüne alarak, şeffaf, objektif, ayrımcı olmayan ve orantılı olmasını sağlamaya uygun kriterlere tabi olması gerektiğine karar vermiştir. Ancak, FIFA ve UEFA'nın yetkileri bu tür kriterlere tabi değildir. Dolayısıyla, FIFA ve UEFA hâkim durumlarını kötüye kullanmaktadırlar.

Ayrıca, onay, kontrol ve yaptırımlara ilişkin kurallar, ihtiyari nitelikleri göz önünde bulundurulduğunda hizmet sunma özgürlüğüne haksız kısıtlamalar getirmektedir. Bu açıklamalar, Süper Lig projesi gibi bir yarışmanın mutlaka onaylanması gerektiği anlamına gelmez. Mahkeme (Divan)’ın, FIFA ve UEFA kuralları hakkında kendisine yöneltilen genel sorulara cevap vermiş olması, bu projenin uygun olup olmadığını karara bağladığı anlamına gelmemektedir.

Öte yandan Mahkeme, medya haklarının kullanımına ilişkin söz konusu FIFA ve UEFA kurallarının; Avrupa futbol kulüplerine, medya pazarlarında faaliyet gösteren tüm şirketlere ve nihayetinde tüketicilere ve televizyon izleyicilerine, yeni ve potansiyel olarak yenilikçi veya ilginç yarışmalardan yararlanmalarını engellemek suretiyle zarar verici nitelik arz ettiğini gözlemlemektedir.

Bununla birlikte; mevzu bahis düzenlemeler dolayısıyla elde edilen kârın dayanışma benzeri bir şekilde yeniden dağıtılmasını sağlanıp sağlanmadığı, böylece futbolun farklı paydaşlarına faydalandırılıp faydalandırılmadığını araştırmak ve tespit etmek Madrid Ticaret Mahkemesi’nin görevidir.

Netice olarak;

FIFA ve UEFA'nın, Süper Lig gibi yeni kulüpler arası futbol projelerini önceden onaylarına tabi kılan ve kulüpler ile oyuncuların bu müsabakalarda oynamalarını yasaklayan kuralları hukuka aykırıdır. FIFA ve UEFA tarafından konulan bu kuralların şeffaf, objektif, ayrımcı olmayan ve orantılı olmasını güvence altına alan bir çerçeve bulunmamaktadır.

Benzer şekilde, FIFA ve UEFA'ya bu müsabakalarla ilgili hakların ticari kullanımı üzerinde münhasır kontrol sağlayan kurallar, Avrupa Birliği'ndeki medya, tüketiciler ve televizyon izleyicileri için önemi göz önüne alındığında, rekabeti kısıtlayacak niteliktedir.

Karara ilişkin basın duyurusuna aşağıdaki linkten ulaşılabilir:

https://media.licdn.com/dms/document/media/D4E1FAQG3wmIEX0HlZw/feedshare-document-pdf-analyzed/0/1703148696892?e=1704326400&v=beta&t=kwZp6z7kDuwZ-OLZ0FgFwUI6IsaSxZRhoB5TLNAdXPU